Magdalenka 2 marca 1989 r. [3/3]

L. Wałęsa. Proponuję, żeby teraz załatwić kolejne sprawy, punkt po punkcie.

Cz. Kiszczak. Kto wywołuje tematy?

B. Geremek. Niezależne Zrzeszenie Studentów. Trzeba jasno określić intencje władz.

S. Ciosek. Tak, ale tu muszą być dwie deklaracje. Co oni chcą wnieść?

B. Geremek. Nam się też nie wszystko podoba.

A. Kwaśniewski. Czy znów powtórzą statut z 1981 roku?

Z. Bujak. To jest szczegół. Przymknijmy na to oko.

B. Geremek. Czy jest decyzja?

J. Reykowski. Nie za bardzo. Już prawie to było załatwione, ale teraz jest nowa sytuacja po wydarzeniach w Krakowie.

Dłuższa dyskusja na temat rozruchów studenckich w Krakowie. Mieczysław Gil czyta fragmenty listu otwartego pracowników i studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego do uczestników obrad "okrągłego stołu". Relacjonuje swoje wrażenia i obserwacje z tych wydarzeń. Czesław Kiszczak czyta oświadczenie krakowskiego kolegium rektorów. Wymiana zdań dotycząca reperkusji zamieszek w różnych środowiskach.

Cz. Kiszczak.
Teraz jest nam niezręcznie podejmować tę sprawę.

W. Frasyniuk. Na 8 marca są zapowiedziane demonstracje studenckie. Brak deklaracji podgrzeje sytuację.

A. Kwaśniewski. W sobotę, 4 marca, może być przedstawiona taka deklaracja w zespole politycznym.

Cz. Kiszczak-L. Wałęsa. Będzie consensus.



B. Geremek. Sprawa reformy prawa i sądów. Mała nowelizacja prawa karnego - artykuły 280, 282, 282A?

Cz. Kiszczak. Tak. Będzie załatwione.

B. Geremek. Ustawa o zgromadzeniach?

Cz. Kiszczak. To nie jest problem. Będzie ustalenie.

Ks. A. Orszulik. Ustawa o stowarzyszeniach. Usuńmy rozbieżności, by Kościół nie musiał się dystansować od sprawy, w którą wiele włożyliśmy pracy. Porusza problem niezależnego harcerstwa. Harcerstwo musi być objęte konwencją paryską, która gwarantuje zgodność wychowania w domu z wychowaniem w szkole. Takie jest pragnienie katolickich rodzin, które tworzą nasz naród.

Z. Bujak. Rodzice powinni mieć prawo wyboru kierunku wychowawczego realizowanego przez organizacje przeznaczone dla dziecka.

A. Kwaśniewski. Uzasadnia potrzebę art. 40 projektu prawa o stowarzyszeniach, który zapewnia monopol ZHP na symbolikę harcerską.

Ks. A. Orszulik. Rozważa, czy problemu harcerstwa nie dałoby się uregulować odrębną ustawą.

S. Ciosek. Idźmy tu drogą kościelno-państwową. Dyskutowaliśmy to już w Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu.

Ks. bp T. Gocłowski. Sprawy wychowania dzieci i młodzieży muszą leżeć nam wszystkim głęboko na sercu. Słuszne idee wychowawcze harcerstwa zostały jednak wypaczone, upolitycznione. Trzeba od tego odejść, trzeba zachować moralny kościec harcerstwa.

S. Ciosek. Zawieśmy ten problem do uzgodnienia z Kościołem.

B. Geremek. Prasa "Solidarności"?

Cz. Kiszczak. Tak.

S. Ciosek. Tak. Bez ograniczeń formalnych, ale praktycznie nie ma papieru. Wszystko musi się zmieścić w tym bilansie papieru, jaki mamy.

B. Geremek. Rejestrowanie, a nie koncesjonowanie?

S. Ciosek. Tak.

T. Mazowiecki. Kilka pytań. Kiedy zostanie uruchomiony III program telewizyjny i V radiowy? Co to znaczy "programy obywatelskie"? Co teraz robimy - czy przyjmujemy propozycję Jankowskiej?

S. Ciosek. Prezentuje stanowisko w sprawie pluralizmu w środkach masowego przekazu. Już jest pluralizm w radio i telewizji - w relacjach z obrad "okrągłego stołu". Taki sposób prezentowania poglądów i opinii stron dialogu zostanie utrzymany na okres kampanii wyborczej - według uzgodnionych reguł. Po wyborach do Sejmu nastąpi dalsze otwarcie. Propozycję Jankowskiej odkładamy.

Wywiązuje się polemika na temat telewizji pomiędzy Stanisławem Cioskiem, Januszem Reykowskim, Aleksandrem Kwaśniewskim i Ireneuszem Sekułą a Tadeuszem Mazowieckim, Bronisławem Geremkiem, Zbigniewem Bujakiem i Lechem Wałęsą.

Ks. A. Orszulik.
Czy możliwa byłaby prywatna radiostacja?

A. Kwaśniewski. Nie jestem przygotowany do takiej odpowiedzi, ale chyba tak.

Ks. A. Orszulik. W jakim czasie uruchomiony zostanie III program telewizji?

S. Ciosek. Około półtora roku.

Ks. A. Orszulik. Pytanie, czyja jest telewizja: rządowa czy partyjna? Trzeba rozszerzyć programy zgodnie z obliczem społeczeństwa, które w 90% jest katolickie. Proporcje światopoglądowe powinny znaleźć wyraz w telewizji i radio.

B. Geremek. "Nie dam, bo nie dam" - w sprawie telewizji i radia pozostajemy w tym właśnie miejscu.
Sądzę, że dla deklaracji "okrągłego stołu" ważne są następujące tezy:
- władza, partia jest zdecydowana kontynuować politykę liberalizacyjną realizowaną od 6 lutego również do wyborów. Potrzebna jest jasna deklaracja w tej sprawie;
- w ciągu najbliższych 1-2 lat powstaną III program telewizji i V program radiowy, które wyrażać będą opinie środowisk niezależnych;
- powstaje problem uspołecznienia telewizji. Tu jest protokół rozbieżności;
- sądzimy, że może być wolny dostęp do pasma UKF dla różnych radiostacji.
Pragnę stwierdzić, że otrzymaliśmy bardzo niewiele. Bardzo niewiele.


Przerwa, godz. 14.45-15.15



B. Geremek.
Sprawy ludzkie. Nie jest naszą intencją szukanie w tej sferze konfliktu politycznego. Chcemy znaleźć formułę humanitarną i stopniowo rozwiązywać wszystkie sprawy. Można by na przykład powołać specjalną komisję. Nie szukamy pola walki, ale sprawa jest dla nas niezwykle ważna. Krzywd narosło wiele.

Z. Bujak. Porusza problem rewindykacji materialnych. Były konfiskaty mienia, książek, sprzętu, były utracone pieniądze, samochody.

S. Ciosek. Proponuje powrót do dyskusji o kontrakcie.

B. Geremek. Stwierdza, że prezydentura i druga izba parlamentu mogą znaleźć się w treści deklaracji "okrągłego stołu". Dla nas w pakiecie kontraktu pozostają tylko niekonfrontacyjne wybory.


Dłuższa dyskusja na temat wyborów, sposobu podziału mandatów w okręgach i technik głosowania. Przerywa ją gen. Kiszczak proponując ogólną zasadę, że szczegóły problemów dyskutowanych w Magdalence należy przekazać do opracowania specjalistom.
Andrzej Gdula przypomina, że ordynacja musi być gotowa do 8 marca. Jeśli ten termin przepadnie, wtedy wybory będą możliwe dopiero jesienią. Oznacza to, że przesunięte zostaną także inne sprawy. Dlatego termin to gardłowa sprawa.
Ireneusz Sekuła informuje, że celem zapewnienia korzystnej atmosfery w czasie wyborów wstrzymane zostały do czerwca podwyżki cen urzędowych, ale nie można tego odkładać w nieskończoność.


S. Ciosek.
Podejmuje sprawę podziału mandatów w Sejmie. Wyjaśnia, że krążące opinie o przyznaniu opozycji 40% mandatów oparte są na językowym nieporozumieniu.
Mówmy - 60% otrzymują trzy partie koalicyjne, a 40% - bezpartyjni, ale to nie znaczy, że opozycja.

B. Geremek. Trzeba, żeby padł tu podział mandatów w nowym Sejmie. My uważamy, że 40% będzie z wolnych wyborów.

S. Ciosek. Nie.

B. Geremek. Ile procent?

A. Gdula. Dla koalicji PRON, czyli trzech partii oraz katolików świeckich, łącznie 65% mandatów.

B. Geremek. PRON - 60%, opozycja - 40%.

J. Reykowski. Jeśli przyjmiemy ten podział, to stracimy sekretarza KC. Ciosek może pakować swoje papiery i iść do domu.


Dyskusja o podziale procentowym mandatów. Ks. Alojzy Orszulik na pytanie Stanisława Cioska przyznaje, że było wcześniejsze ustalenie poufne 40-60%, ale 40% dotyczyło wszystkich bezpartyjnych, w tym opozycji. Bp Tadeusz Gocłowski opowiada się za przyznaniem 40% tylko opozycji.
Zostaje uzgodniony sposób zgłaszania kandydatów. Bronisław Geremek zapowiada, że strona solidarnościowo-opozycyjna ogłosi oświadczenie, że będzie korzystała z zasady zbierania 3 tysięcy podpisów dla każdego kandydata.
Lech Wałęsa wyraża zgodę na odstąpienie od formuły: 1 kartka wyborcza to 1 mandat. Zostaje uzgodnione, że w pierwszej turze wyborów są osobne kartki na każdy mandat, w turze drugiej jest wspólna kartka. W każdym okręgu mandat dla bezpartyjnego.
Lista centralna. Bronisław Geremek oświadcza, że strona solidarnościowo-opozycyjna gotowa jest przyjąć do wiadomości istnienie listy centralnej, ale jej przedstawiciele nie wejdą na tę listę.


Cz. Kiszczak.
Proponuje zamknięcie dyskusji nad podziałem miejsc w Sejmie następującym ustaleniem: szeroka koalicja PRON obejmująca PZPR, ZSL, SD, PAX, ChSS i PZKS otrzymuje 70% mandatów, czyli 336 posłów, "czysta" opozycja - 20%, mandatów czyli 92 posłów, 10% mandatów, czyli 46 posłów, to bezpartyjni neutrałowie. Wpływy wśród tych 10% podzielimy po połowie.

B. Geremek. Padły już tu słowa: 60 i 40%. Potem w przetargu: 64 i 36%. Trzymajmy się tego.

Cz. Kiszczak. Jesteśmy w impasie. Klincz. Proponuję przerwę.

Przerwa, godz. 16.50-17.30. Strona rządowa wykorzystuje czas na konsultacje. Gen. Kiszczak rozmawia przez telefon z gen. Jaruzelskim.


S. Ciosek.
Przedstawia podwójną formułę podziału: oficjalnie 60% otrzymują trzy partie koalicyjne, a 40% - bezpartyjni. Podział rzeczywisty to 65% dla koalicji PRON, a 35% dla opozycji. Zastrzega, że na ten drugi podział jest jedynie kierunkowa akceptacja o charakterze poufnym.

Cz. Kiszczak. Odkładamy tę kwestię do dalszych ustaleń. Sprawa prezydentury?

B. Geremek. To nie należy do kontraktu.

L. Wałęsa. Odrzucamy.

Gen. Kiszczak doprowadza do dyskusji nad prezydenturą. Zbigniew Bujak stwierdza, że przedstawiona formuła deprecjonuje instytucję prezydenta. Lech Kaczyński obawia się prezydenta jako zwierzchnika sił zbrojnych. Rysuje się tu model państwa autorytarnego. Władysław Frasyniuk mówi, że wiadomo, kto będzie prezydentem. Ta osoba nie daje gwarancji demokratycznych. Bronisław Geremek podkreśla, że istotną sprawą jest sposób wybierania prezydenta.


B. Geremek.
Propozycję utworzenia instytucji prezydenta oceniamy jako drugi, osobny kontrakt. Gotowi jesteśmy zgodzić się na nią, jeśli prezydent będzie wybierany w wyborach powszechnych.

A. Kwaśniewski. Proponuje wolne, demokratyczne wybory do Senatu.

B. Geremek. Układ byłby taki - druga izba wybrana w całkowicie demokratycznych wyborach, Sejm wybrany według kontraktu. Razem wybierają prezydenta?

L. Wałęsa. To sprawa ciekawa, do akceptacji.


Ireneusz Sekuła i Aleksander Kwaśniewski analizują, czy wolne wybory do Senatu nie naruszą stosunku sił politycznych. Koalicja mogłaby mieć w sejmie 300 posłów; wtedy opozycja miałaby ich 160. Nawet jeśli w wolnych wyborach opozycja zdobędzie 100 miejsc w Senacie, to wśród 560 członków Zgromadzenia Narodowego koalicja będzie miała większość - 300 głosów. To wystarczy do wyboru prezydenta z koalicji.


S. Ciosek.
Nie dyskutujemy. Obie strony nie są do tego przygotowane.

B. Geremek. Słusznie.

S. Ciosek. Jeszcze raz się spotkajmy w tej sprawie, ale poufnie.

B. Geremek. Zgoda na poufność.


Czesław Kiszczak i Lech Wałęsa ustalają, że odbędzie się spotkanie w węższym gronie. Ze strony władz: Stanisław Ciosek, Aleksander Kwaśniewski, Andrzej Gdula i Janusz Reykowski. Z "Solidarności": Bronisław Geremek, Tadeusz Mazowiecki, Witold Trzeciakowski, Władysław Frasyniuk. Ze strony kościelnej ls. Alojzy Orszulik.


B. Geremek.
Przypomina, że przyjmują pakiet tylko wtedy, gdy druga izba parlamentu będzie wybierana w wolnych wyborach.

Cz. Kiszczak. Przerywamy temat. Zespół opracuje do soboty szczegółową koncepcję.

B. Geremek. Przypomina sprawę NZS. W poniedziałek obraduje podzespół ds. młodzieży.


Godzina 18.10. Koniec spotkania.


____________________________________________
K. Dubiński - Magdalenka - Transakcja Epoki

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz